In tegenstelling tot de meeste andere badplaatsen in Nederland, die ontstonden uit voormalige vissersdorpen aan de Noordzee, was Bergen aan Zee aan het eind van de negentiende eeuw geen dorp maar slechts een paar woningen en boerenbedrijven in de duinen.
Historie
Van Reenen
Op initiatief van de Bergense grootgrondeigenaar en Heer van Bergen, burgemeester Jacob van Reenen, en zijn vrouw Maria van Reenen-Völter, werd het dicht bij de kust gelegen gedeelte van Bergen actief ontwikkeld als aantrekkelijke plaats voor kunstenaars en bezoekers. In 1905 werd het karrenspoor naar het strand verbeterd en tot Zeeweg gemaakt. Het jaar erop werd de eerste steen gelegd voor Café Prins Maurits, dat in enkele jaren werd doorontwikkeld tot het eerste hotel in de nieuwe badplaats. De stoomtramlijn Alkmaar-Bergen werd vervolgens doorgetrokken naar Bergen aan Zee en bleef bestaan tot 1955. De beroemde stoomlocomotief Bello, die na opheffing van de lijn nog lang als monument in Bergen-centrum stond, is inmiddels weer actief op de lijn Hoorn-Medemblik.
Koloniehuizen
Ook de ‘koloniehuizen’ dateren van begin 20e eeuw. Bijvoorbeeld het Zeehuis, een vakantiekolonie van het Amsterdamse Burgerweeshuis, waar minder bedeelde kinderen konden aansterken in de frisse zeelucht. Hetzelfde geldt voor de voormalige Villa Russenduin, dat jarenlang dienst deed als BIO-vakantieoord. In de jaren 70 van de vorige eeuw kwam het in bezit van de Stichting Verenigingskerk voor Nederland en werd omgedoopt tot Huize Glory. Tegenwoordig is hier een hotel gevestigd.
Interessante foto-albums:
– Bio Vacantieoord
– Jong Nederland
– Het Zeehuis
Inspiratie voor kunstenaars
Kunstenaars laten zich al meer dan een eeuw inspireren door strand, zee en duinen in deze bijzondere kustplaats. Diverse vertegenwoordigers van de Bergense School, maar ook schilders van recenter datum, laten deze plek zien in hun werk. Ook bijvoorbeeld de ‘Prins der Dichters’, Adriaan Roland Holst, verwijst dikwijls naar het strand van Bergen aan Zee.
Geliefde badplaats
In 2006 vierde Bergen aan Zee haar 100-jarig bestaan. Ook nu nog, ruim een eeuw na de stichting van de badplaats, is Bergen aan Zee geliefd. Vele tienduizenden bezoekers uit Nederland, Duitsland en tal van andere landen komen jaarlijks naar dit kustdorp voor een zomervakantie, een weekend weg of een paar dagen ontspannen en uitwaaien.
