Routepunt 12

Foto 12-1: Villa Ulysses

Villa Ulysses stond boven op het duin zuidelijk van de Zeeweg, waar nu het nieuwe hotel Nassau Bergen staat. De plek is nog goed te vinden boven het borstbeeld van mevrouw van Reenen. Villa Ulysses was de eerste villa die gebouwd is in Bergen aan Zee. Opdrachtgever was de familie van Reenen die de villa vernoemde naar het schip Ulysses dat in 1877 verging voor de kust van het latere Bergen aan Zee. Het werd ook wel het sinaasappelen schip genoemd, omdat het kisten met deze vruchten vervoerde. Zo kostbaar dat menig jutter in actie kwam. Beneden voor de villa zien we een muur met herdenkingsstenen en een waterbekken, deze is geplaatst in de beginjaren van Bergen aan Zee.

Het borstbeeld van mevrouw van Reenen-Völter gemaakt door de Bergense beeldhouwer Tjipke Visser is in 1926 geplaatst, een jaar na haar overlijden.

Mevrouw van Reenen-Völter was de stichtster van Bergen aan Zee. Het was haar levenstaak, in 20 jaar wist ze een compleet dorpje te realiseren. Met een kerkje, station, postkantoor, museum, winkels, bedrijven, villa’s, woningen en 2 parken.

Die Villa Ulysses stand auf der Düne südlich des Zeewegs, wo heute das neue Hotel Nassau Bergen steht. Villa Ulysses war die erste Villa, die in Bergen aan Zee gebaut wurde. Bauherr war die Familie van Reenen, die die Villa nach dem Schiff Ulysses benannte, das 1877 vor der Küste des späteren Bergen aan Zee sank. Unterhalb vor der Villa sehen wir eine Mauer mit Gedenksteinen und einem Wasserbecken, das in den frühen Jahren von Bergen aan Zee aufgestellt wurde.

Die Büste von Frau van Reenen-Völter, angefertigt vom Bergener Bildhauer Tjipke Visser, wurde 1926 aufgestellt, ein Jahr nach ihrem Tod.

Frau van Reenen-Völter war die Gründerin von Bergen aan Zee. Es war ihre Lebensaufgabe, in 20 Jahren schaffte sie es, ein komplettes Dorf zu realisieren. Mit Kirche, Bahnhof, Post, Museum, Geschäften, Firmen, Villen, Häusern und 2 Parks.

Foto 12-2: Radarinstallatie de Wassermann

Radarinstallatie de Wassermann deze is geplaatst in maart 1942 op de plek waar een grote mast met windwijzer stond, tussen Ulysses en de Koepel. Ongeveer waar nu het zwembad is van Nassau Bergen, tegenover de Dennen. Met deze radar installatie kon men vliegtuigen waarnemen tot ca. 350 km. De Wassermann installatie was rondom zwaar verdedigd. We zien op de foto voor de stalen en houten versperringspalen. Links van de radar installatie zien we Bio vakantieoord met de houten opbouw, deze brandde af op 11 maart 1943 om 03.00 uur ’s-nachts.

Radaranlage Wassermann wurde im März 1942 an der Stelle aufgestellt, wo ein großer Mast mit Wetterfahne stand, zwischen Ulysses und dem Kuppel.
Mit dieser Radaranlage konnte man Flugzeuge bis ca. 350 km beobachten.
Die Anlage Wassermann war rundherum stark verteidigt. Wir sehen auf dem Foto die Stahl- und Holzbarrierenpfosten. Links neben der Radaranlage sehen wir die Ferienanlage Bio mit dem Holzüberbau, sie brannte am 11. März 1943 ab.

In 2020 was het 75 jaar geleden dat WO II was afgelopen. Door de coronasituatie kan onze herdenking van dit feit nu pas, als 75+2, plaatsvinden. Meer dan ooit moeten we beseffen dat leven in vrijheid een groot goed is en niet als vanzelfsprekend kan worden gezien. Met 28 foto's op 16 verschillende locaties laten wij u zien hoe onze badplaats er voor 1940 uitzag en wat er tijdens de WO II verstoord is. Deze fotoroute door het dorp bestaat uit foto’s die de geschiedenis van Bergen aan Zee tonen.

Deze fotoroute is tot stand gekomen door een samenwerking van de Historische Vereniging Bergen, Vrienden van het Vredeskerkje, de dorpsraad van Bergen aan Zee, www.bergenaanzee.com en de Gemeente Bergen. Wij zijn dank verschuldigd aan Mees Schotten, Allard Willemier Westra, Gerard Meyer en het Regionaal Archief voor het ter beschikking stellen van hun foto collectie, Leo Rotthier voor de teksten en Reno Projecten voor het plaatsen van de borden.

Bergen aan Zee badplaats sinds 1906, Henk Jellema e.a., Pirola 1981
Een verjaardag aan Zee Bergen a/z , Bert Buizer & Frits David Zeiler, Pirola 2006
Bergen (NH) 1940-1945, P.Harff en D. Harff, eigen uitgave, 2016
Bouwkunst Bergen en Bergen aan Zee 1900-1940, Eline van Leeuwen, Wim Vroom, Cahier no. 3, uitgave museum Kranenburgh.
Honderd Jaar Bergen aan Zee… en wat vooraf ging , Frits David Zeiler, Gemeentemuseum Het Sterkenhuis, 2006.
Beeldende teksten uit het Vredeskerkje Bergen aan Zee, Ferdinand van Melle e.a., uitgave MAD-Stichting, 1998.
Chronologische staat van te Bergen aan Zee opgerichte gebouwen, A.L. van Reenen.
Gegevens Herman Roos.
Brief van Jhr. Six van Hillegom aan Herman Roos over villa De Drie Koningen
Verstoven Duinen, Leve Bergen aan Zee, Bock de Hondt, 2006
Een kasteel in Bergen aan Zee, De geschiedenis van het huis op het Russenduin, Maria Smook-Krikke, uitgave Bonneville Bergen, 2006
Straatnamen in Bergen door de eeuwen heen, Bob v/d Graaf e.a., HVB, 2003
Bergen aan Zee tijdens de oorlog, bron Fam. Archief van Reenen nr. 77
Bergen aan Zee, 100 jaar plannen, Maria Smook-Krikke, Bonneville, 2006
Herdenkingstentoonstelling 25 jarig bestaan bergen aan Zee, 2e druk, Maria Smook-Krikke mei 2006
100 jaar Vredeskerkje 1918 -2018, Joop Bekius e.a., Uitgave Vredskerkje, 2018
Vredeskerkje Bergen aan Zee, uitgave Stichting MAD en Stichting Vrienden van het Vredeskerkje.
Het Vredeskerkje in Bergen aan Zee, een kerkje voor allen, Bert Buizer, Ferdinand van Melle, Frits David Zeiler, 1918 2008, uitgave MAD Stichting, 2008
Bergense Kroniek, Themanummer 1, ’40-’45, HVB, mei 1995
Bergense Kroniek, jaargang 2, nr. 2, HVB, november 1995
Bergense Kroniek, Bergen aan Zee 90 jaar, Themanummer 2, HVB, juni 1996
Bergense Kroniek, jaargang 6, nr.1, HVB, mei 1999
Bergense Kroniek, jaargang 6, nr. 2, HVB, november 1999
Bergense Kroniek, jaargang 10, nr. 1, HVB, april 2003
Bergense Kroniek, jaargang 10, nr. 2, HVB, november 2003
Bergense Kroniek, jaargang 11, nr. 2, HVB, november 2004
Bergense Kroniek, jaargang 12, nr. 2, HVB, november 2005
Bergense Kroniek, Bergen aan Zee 100 jaar, jaargang 13, nr. 1, HVB juni 2006
Bergense Kroniek, jaargang 13, nr. 2, HVB, november 2006
Bergense Kroniek, jaargang 14, nr. 1, HVB, april 2007
Bergense Kroniek, jaargang 15, nr. 1, HVB, april 2008
Bergense Kroniek, jaargang 15, nr. 2, HVB, november 2008
Bergense Kroniek, jaargang 16, nr. 1, HVB, april 2009
Bergense Kroniek, jaargang 16, nr. 2, HVB, november 2009
Bergense Kroniek, jaargang 17, nr. 1, HVB, april 2010
Bergense Kroniek, jaargang 17, nr. 2, HVB, november 2010
Bergense Kroniek, jaargang 18, nr. 1, HVB, april2011
Bergense Kroniek, jaargang 18, nr. 2, HVB, november 2011
Bergense Kroniek, jaargang 19, nr. 1, HVB, april 2012
Bergense Kroniek, jaargang 19, nr. 2, HVB, november 2012
Bergense Kroniek, jaargang 20, nr. 1, HVB, april 2013
Bergense Kroniek, jaargang 20, nr. 2, HVB, november 2013
Bergense Kroniek, jaargang 21, nr. 2, HVB, november 2014
Bergense Kroniek, jaargang 22, nr. 1, HVB, april 2015
Bergense Kroniek, jaargang 22, nr. 2,HVB, november 2015
Bergense Kroniek, jaargang 23, nr. 1, HVB, april 2016
Bergense Kroniek, jaargang 24, nr. 1, HVB, april 2017
Bergense Kroniek, jaargang 24, Themanummer 13, Bergenaren en de Tweede Wereldoorlog, september 2017
Bergense Kroniek, jaargang 24, nr. 2, HVB, november 2017
Bergense Kroniek, jaargang 25, nr. 1, HVB, april 2018
Bergense Kroniek, jaargang 25, nr. 2, HVB, november 2018
Bergense Kroniek, jaargang 26, nr. 1, HVB, april 2019
Bergense Kroniek, jaargang 26, nr. 2, HVB, november 2019
Bergense Kroniek, jaargang 27, nr. 1, Bergen aan Zee een gebroken geschiedenis, Joop Bekius, HVB, april 2020